تعزیه، از جمله نمایشهای آیینی است که به طور عمیقی با باورهای شیعی و عشق به خاندان عصمت و طهارت پیوند یافته است. تعزیه در اصل برای بزرگداشت قیام و شهادت امام حسین (ع) برگزار میشد اما به تدریج زندگی و شهادت دیگر بزرگان تشیع نیز موضوع تعزیههای پرشور قرار گرفته است. خاستگاه تعزیه را در آیینهایی چون «سوگِ زریر»، « سوگِ سیاوش»، «مصائبِ میترا» میتوان یافت. اگر چه شکوفایی هنر تعزیه در دوره صفویه اتفاق افتاد، اما ظاهراً کهن‌ترین تعزیهنامهی موجود، در عصر کریم‌خان زند تدوین شد و در دورۀ قاجار، رشد کیفی یافت. زندگی و شهادت حضرت احمدبنموسی، شاهچراغ (ع) به دلیل بار دراماتیک آن، منبع آفرینش چند نسخه تعزیه بوده است. در این تعزیهنامهها، حضرت احمدبنموسی (ع) و برادرانش برای دیدار با برادر خود، حضرت امام رضا(ع)، از مدینه عازم طوس می‌شوند. اما در شیراز، با ممانعت قتلغخان، حاکم دست نشاندهی مأمون، روبرو می‌شوند و طی دفاعی مردانه به شهادت میرسند. این تعزیهنامهها در عین حال که دارای پیرنگ روایی ساده و سرراستی هستند، از منحنی دراماتیک برخوردارند و با وجود فقر زبانی این متون و سُست بودن از لحاظ شعری و نیز لغزشهایی که از نظر وزن و قافیه درآنها دیده میشود، سخنانی برآمده از دل هستند، که لاجرم بر دل مخاطبان مینشینند.
)