بررسی نقوش و مفاهیم طرح‌های آیینه کاری موجود در حرم مطهر احمدبن موسی الکاظم شاه‌چراغ(ع)

نویسندگان

1 مربی و عضو هیئت علمی گروه موزه، دانشگاه هنر شیراز

2 مربی و عضو هیئت علمی گروه معماری، دانشگاه هنر شیراز

چکیده

هنر آینه‌کاری از هنرهای سنتی ایران است که عمدتاً در تزئینات داخلی بناهای تاریخی و به ویژه اماکن مذهبی بیشترین کاربرد را دارد. بهره‌گیری از این هنر همواره در راستای تحقق بخشیدن به کیفیت معنوی بنای مذهبی صورت گرفته و همچون پلی ساحت قدسی و قلمرو انسانی را به یکدیگر پیوند می‌دهد و می­توان گفت آینه هنر نور است و معنویت. آینه­کاری اماکن مذهبی گونه­ای دیوارنگاری به شمار می­آید ولی به اعتبار ویژگی­های؛ نقوش، ترکیب و مفاهیم با انواع دیگر دیوارنگاری‌ها متفاوت است. محتوای شکلی این عناصر را بیشتر فرم­های کوچک هندسی، سه گوش­های منظم، انواع گره‌ها و فرم‌های ساده شده طبیعی تشکیل داده­اند، که از نظر ظرافت دید در مجموعه اماکن مذهبی شاه‌چراغ شیراز مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است. از این رو با بهره جستن از روش توصیفی تحلیلی و با روش جمع­آوری اطلاعات کتابخانه­ای و میدانی به مطالعه پاره­ای از وجوه تزئینات آینه کاری می­پردازیم. حاصل بررسی کالبدی در این پژوهش نشان می­دهد که در حرم شاه‌چراغ آینه­کاری روی گچ به صورت پوشاننده کل سطح دیوار و سقف و تکنیک آینه­کاری روی آینه و مقرنس است که روی دیوار و سقف و حاشیه قرنیز و بیشتر به صورت طرح­های گره و اسلیمی کار شده است.